Ngành công nghệ ô tô đang trở nên ngày càng thu hút và phát triển chóng mặt, không chỉ về công nghệ mà còn về nhu cầu và cơ hội của kỹ thuật viên ô tô trong những năm sắp tới. Trong một buổi phát sóng trực tiếp với các chuyên gia của trung tâm VATC, với chủ đề “Tương lai - Cơ hội nghề nghiệp của ngành Công nghệ Kỹ thuật Ô tô” nhiều vấn đề cũng được giải đáp.
Theo như chuyển gia Đặng Văn Luyện (Giám đốc Công ty Cổ phần Giáo dục Kỹ thuật Ô tô Việt Nam – VATC) đã chia sẻ:
“Nhân lực ngành ô tô Việt Nam vừa thiếu lại vừa thừa. Hiện nay, tại nhiều gara cũng đang có tình trạng thiếu “trầm trọng” những kỹ thuật viên chuyên nghiệp và số người theo đuổi ngành sau 5 năm là rất ít”.
Ngành ô tô Việt Nam đang đứng trước một nghịch lý về nguồn nhân lực: trong khi các doanh nghiệp thiếu hụt lao động có tay nghề cao, sẵn sàng làm việc ngay sau khi ra trường, thì thị trường lại đang dư thừa một lượng lớn sinh viên tốt nghiệp từ các trường Đại học và Cao đẳng. Điều này tạo ra khoảng cách lớn giữa nhu cầu thực tế của doanh nghiệp và chất lượng nhân lực được đào tạo.
Hiện nay, điểm chuẩn ngành Công nghệ Kỹ thuật Ô tô tại nhiều trường Đại học và Cao đẳng khá cao, phản ánh sự cạnh tranh ngay từ đầu vào. Tuy nhiên, không phải ai tốt nghiệp cũng có thể dễ dàng tìm được việc làm, bởi thị trường đang dần khắt khe hơn, ưu tiên những ứng viên có kỹ năng thực tiễn thay vì chỉ có kiến thức lý thuyết.
Số lượng sinh viên ra trường mỗi năm ngày càng tăng, trong khi cơ hội việc làm chất lượng cao lại không đủ để đáp ứng tất cả. Điều này khiến tỷ lệ cạnh tranh trong ngành ngày một gay gắt, đòi hỏi sinh viên không chỉ cần có nền tảng chuyên môn vững chắc mà còn phải trang bị thêm kỹ năng thực hành, tư duy đổi mới và khả năng thích nghi với công nghệ ô tô hiện đại.
Nhu cầu sản xuất và tiêu thụ ô tô tăng cao do thị trường ô tô Việt Nam được đánh giá là một trong những thị trường có tiềm năng phát triển mạnh mẽ nhất khu vực Đông Nam Á. Do đó, thị trường này đòi hỏi nguồn nhân lực trong ngành ô tô ngày càng tăng do sự phát triển của ngành công nghiệp ô tô.
2.1. Kỹ sư dịch vụ & bảo trì ô tô
- Làm việc tại các trung tâm bảo dưỡng, sửa chữa ô tô hoặc các đại lý chính hãng.
- Chẩn đoán lỗi, sửa chữa, bảo trì và nâng cấp các hệ thống trên xe ô tô.
- Ứng dụng công nghệ chẩn đoán điện tử để xử lý sự cố trên các dòng xe hiện đại.
2.2. Kỹ sư thiết kế & phát triển sản phẩm ô tô
- Tham gia nghiên cứu, phát triển các linh kiện, hệ thống xe hơi.
- Làm việc tại các nhà máy lắp ráp, xưởng sản xuất linh kiện ô tô.
- Nghiên cứu cải tiến thiết kế nhằm nâng cao hiệu suất và tính an toàn của xe.
2.3. Cố vấn dịch vụ (Service Advisor) tại các đại lý ô tô
- Làm cầu nối giữa khách hàng và bộ phận kỹ thuật, tư vấn dịch vụ bảo dưỡng, sửa chữa.
- Đánh giá tình trạng xe và đề xuất các giải pháp phù hợp cho khách hàng.
- Làm việc tại các showroom, đại lý chính hãng của Toyota, Honda, Ford, Hyundai...
2.4. Chuyên viên kiểm định & giám định ô tô
- Làm việc tại các trung tâm đăng kiểm, công ty bảo hiểm ô tô.
- Kiểm tra chất lượng xe trước khi đăng kiểm hoặc bồi thường bảo hiểm.
- Đánh giá tình trạng xe cũ trong quá trình mua bán, sang nhượng.
2.5. Kỹ thuật viên ô tô trong ngành độ xe & nâng cấp phụ kiện
- Lắp đặt, nâng cấp hệ thống đèn, âm thanh, nội thất ô tô.
- Làm việc tại các xưởng độ xe chuyên nghiệp, đáp ứng nhu cầu cá nhân hóa của khách hàng.
- Tư vấn và lắp đặt các hệ thống an toàn như cảm biến, camera, phim cách nhiệt…
2.6. Kinh doanh & Marketing trong lĩnh vực ô tô
- Làm nhân viên kinh doanh tại các hãng xe, đại lý phân phối phụ kiện ô tô.
- Chuyên viên marketing cho các công ty sản xuất, nhập khẩu ô tô.
- Phát triển nội dung, quảng bá sản phẩm trên nền tảng số, mạng xã hội.
2.7. Giảng viên, chuyên gia đào tạo ngành ô tô
- Giảng dạy tại các trường Đại học, Cao đẳng đào tạo chuyên ngành ô tô.
- Huấn luyện kỹ thuật viên tại các trung tâm đào tạo của các hãng xe lớn.
- Viết sách, tài liệu, nghiên cứu chuyên sâu về công nghệ ô tô.
Với sự phát triển của ngành công nghiệp ô tô tại Việt Nam, cơ hội việc làm cho sinh viên ngành Công nghệ Kỹ thuật Ô tô ngày càng rộng mở. Tuy nhiên, để có lợi thế cạnh tranh, sinh viên cần trang bị thêm kỹ năng thực hành, sử dụng công nghệ mới và không ngừng học hỏi để bắt kịp xu hướng thị trường.
Ngành công nghiệp ô tô Việt Nam đang phát triển mạnh mẽ, kéo theo nhu cầu lớn về nhân lực có chuyên môn cao. Tuy nhiên, thực tế lại cho thấy nguồn nhân lực hiện nay chưa đáp ứng được yêu cầu ngày càng khắt khe của doanh nghiệp. Nhiều kỹ thuật viên ô tô sau khi tốt nghiệp vẫn thiếu kỹ năng thực tế, chưa thành thạo các công nghệ mới, dẫn đến khoảng cách lớn giữa đào tạo và nhu cầu thực tế của thị trường.
Sự phát triển của ô tô điện, công nghệ tự động hóa và hệ thống an toàn thông minh đang làm thay đổi hoàn toàn ngành kỹ thuật ô tô. Các doanh nghiệp không chỉ cần kỹ thuật viên sửa chữa thông thường mà còn đòi hỏi nhân sự có khả năng làm việc với các công nghệ tiên tiến như chẩn đoán lỗi điện tử, lập trình ECU và bảo dưỡng xe điện. Điều này tạo ra một thách thức lớn đối với người lao động nếu không nhanh chóng nâng cấp bản thân.
Không chỉ đối mặt với sự cạnh tranh giữa các kỹ thuật viên trong nước, ngành ô tô Việt Nam còn phải chịu sức ép từ các tập đoàn nước ngoài với đội ngũ nhân sự chất lượng cao. Các hãng xe lớn liên tục nâng cao tiêu chuẩn tuyển dụng, chỉ chọn những ứng viên có tay nghề vững và am hiểu công nghệ. Vì vậy, những ai muốn trụ vững trong ngành buộc phải không ngừng học hỏi, trau dồi kỹ năng chuyên môn và cập nhật công nghệ mới.
Ngành ô tô hiện nay không chỉ yêu cầu về kỹ năng cơ bản như sửa chữa, bảo trì mà còn đòi hỏi sự nhạy bén với công nghệ. Các kỹ thuật viên phải liên tục cập nhật kiến thức về xe hybrid, xe điện, hệ thống lái tự động, cảm biến và các phần mềm chẩn đoán lỗi. Sự phát triển nhanh chóng của công nghệ khiến những ai không chịu đổi mới sẽ nhanh chóng bị tụt lại phía sau.
Một trong những rào cản lớn đối với ngành ô tô Việt Nam chính là định kiến về nghề kỹ thuật viên. Nhiều người vẫn cho rằng đây là công việc nặng nhọc, dính dầu nhớt và không có tương lai phát triển. Tuy nhiên, thực tế đã thay đổi. Các trung tâm dịch vụ hiện đại ngày nay được trang bị công nghệ tiên tiến, môi trường làm việc chuyên nghiệp, sạch sẽ. Hơn nữa, kỹ thuật viên giỏi có thể thăng tiến lên vị trí cố vấn dịch vụ, quản lý kỹ thuật hoặc tự mở gara riêng với mức thu nhập hấp dẫn.
-Nguồn: VATC
