VinFast VF 3 được ra mắt đúng với lời hứa trước đó của người đứng đầu thương hiệu xe điện này. Nó là 1 chiếc mini SUV điện, mở ra một phân khúc xe hoàn toàn mới tại thị trường Việt Nam. Với mức giá được kỳ vọng là dễ tiếp cận cùng với một phạm vi hoạt động “phù hợp với nhu cầu và thói quen sử dụng hàng ngày của người dùng", đây có lẽ là chiếc xe được mong chờ nhất trong dải sản phẩm ô tô điện của VinFast trong thời gian tới.
Những hình ảnh render đầu tiên của VinFast VF 3 thật sự gây ấn tượng bởi các đường nét trau chuốt hiện đại. Form dáng tổng thể của xe làm chúng ta liên tưởng đến những mẫu xe Jeep, nhưng được làm nhỏ nhắn hơn, trông hài hoà, đẹp mắt. Tổng thể, rõ ràng VinFast VF 3 đã gây ấn tượng bởi thiết kế bên ngoài nhìn rất hút mắt. Có thể xem nó là 1 chiếc SUV mini hơn là 1 chiếc xe điện mini thông thường với gầm thấp và bánh xe nhỏ. Trong khi VinFast VF 3 được trang bị mâm với kích thước cũng ổn, 16 inch.
VF 3 được thiết kế tối giản, tuy nhỏ nhưng được cho là đủ không gian để cung cấp cho 5 người ngồi bên trong, Chắc chắn rằng, độ thoải mái của người ngồi hàng ghế sau là điều không thể đòi hỏi, nhưng trong tình huống chở trẻ em, nó rõ ràng cần thiết. Có thể trên xe chỉ có 1 màn hình hiển thị ngay sau vô lăng, vừa là công tơ mét điện tử, vừa là màn hình hiển thị thông tin giải trí. Thật ra, không quá khó hiểu khi VinFast sẽ làm cho nội thất xe tối giản nhất có thể, vừa tiết kiệm chi phí, vừa tiết kiệm pin.
Hiện tại, vẫn chưa thông tin nào về hệ dẫn động của xe được hé lộ, chẳng hạn như công suất động cơ, pin hay phạm vi hoạt động. VF chỉ cho biết xe sẽ có “quãng đường di chuyển hứa hẹn có thể đáp ứng tốt nhu cầu và thói quen sử dụng hàng ngày của người dùng". Bởi vì kích thước nhỏ thế nên không gian dành cho pin sẽ hạn chế. Xe sẽ được bán ra với 2 phiên bản là Eco và Plus, giống với các xe hiện có của hãng. Dựa vào so sánh với các mẫu xe đồng cân đồng hạng, mình dự đoán phạm vi của xe sẽ dao động từ 200-300 km sau mỗi lần sạc.
Một điều mà mình cũng rất quan tâm đó là chưa rõ các hệ thống an toàn bị động và chủ động trên xe sẽ được trang bị ở mức độ nào. Mình kỳ vọng xe sẽ có ít nhất 2 túi khí cho hành khách phía trước, cảm biến va chạm hoặc camera lùi để giúp cho việc vận hành xe dễ dàng, an toàn hơn. Tất nhiên, ABS hay cân bằng điện tử, chống trượt cũng là các tính năng an toàn cần thiết.
Tại Việt Nam, thị trường xe hơi cỡ nhỏ như thế này tới thời điểm hiện vẫn vẫn còn khá hạn chế, nếu không muốn nói là gần như không có đại diện nào. Phần lớn xe cỡ nhỏ, 2 chỗ ngồi, hoặc xe điện mini đều về Việt Nam dưới dạng nhập khẩu tư nhân với số lượng rất ít và giá bán thì cũng rất mông lung.
Theo như quan điểm của mình và dựa vào thói quen, sở thích và mức độ quan tâm đến các thông tin về xe hơi cỡ nhỏ (nhỏ hơn cả xe hạng A hiện tại), xe hơi mini là một thị trường vô cùng tiềm năng, đặc biệt là đối với 1 quốc gia đang có phương tiện chính chủ yếu là xe máy như ở Việt Nam. Tâm lý đã quá quen với việc đung xe máy, cơ động, luồn lách dễ,…đã ăn sâu vào tiềm thức của người dân Việt, và nếu có 1 chiếc ô tô đáp ứng được các tiêu chí đó thì quá tuyệt vời.
Hơn hết, điều mà người ta mong mỏi, đó là 1 chiếc xe hơi, giúp cho “nắng không tới mặt, mưa không tới đầu”, nhưng giá bán chỉ bằng 1 chiếc SH. Dù vậy, có lẽ cũng đừng kỳ vọng quá nhiều vào một mức giá “phải chăng”, bởi dù gì, nó vẫn là 1 chiếc xe hơi, với chi phí sản xuất và nguồn lực cần thiết tốn kém hơn so với xe máy.
Ít nhất trong tương lai gần, VF 3 sẽ là đối thủ trực tiếp với Wuling HongGuang MiniEV ngay tại thị trường trong nước. Wuling HongGuang MiniEV đã xuất xưởng chiếc đầu tiên tại nhà máy trong nước, bắt đầu đặt hàng từ quý 2 năm nay và có lẽ cũng không lâu sau đó thì những chiếc xe đầu tiên sẽ đến tay khách hàng.
Wuling HongGuang MiniEV là mẫu xe ô tô điện cỡ nhỏ với 4 chỗ ngồi, được ra mắt tại Trung Quốc vào năm 2020 và nhanh chóng trở thành chiếc xe điện bán chạy nhất tại Trung Quốc với doanh số đến tháng 1/2022 đạt hơn 500.000 chiếc. Trong năm 2022, Wuling HongGuang MiniEV là chiếc xe điện bán chạy thứ 3 thế giới, xếp sau Tesla Model 3 và Model Y.
Yếu tố giúp thúc đẩy doanh số khỏng lồ này của Wuling HongGuang MiniEV phần nhiều đến từ giá bán của mẫu xe này. Tại thị trường quê nhà, cũng là thị trường chính của xe, Wuling HongGuang MiniEV được bán với giá chỉ khoảng 4.100 USD (hơn 96 triệu). Sự thành công của Wuling HongGuang MiniEV là điều không thể chối cãi tại thị trường quê nhà, nhưng liệu nó có làm được điều tương tự tại Việt Nam, khi mà nhà sản xuất trong nước bắt đầu đã có động thái để chiếm lĩnh thị phần?
Trước tiên về mặt ngoại hình, nếu xe thương mại của VF giống với những ý tưởng ban đầu của họ thông qua ảnh render, chắc chắn nó sẽ chiếm ưu thế. Thông số kỹ thuật thì chưa thể nói gì vì chúng ta chưa biết gì về VF 3 và yếu tố đó chắc nói sau. Mạng lưới trạm sạc, cơ sở hạ tầng của VF sẵn sàng hỗ trợ cho xe của họ, và hiện thì họ cũng không có ý định chia sẻ cho bất kỳ hãng xe điện nào khác. Theo mình, đây là lợi thế lớn nhất mà VinFast sẽ có được nếu so với bất kỳ đối thủ nào trong lĩnh vực xe điện tại thị trường Việt Nam.
Trên thế giới hiện nay, không phải quá khó để tìm thấy những mẫu xe điện mini như thế này, thậm chí là chúng đã tồn tại từ rẩt lâu bởi các thương hiệu nổi tiếng. Cho đến khi các hãng Trung Quốc bắt đầu cho ra đời những mẫu xe nhỏ hơn, tất nhiên là kém an toàn hơn và ít được đầu tư về chất lượng hoàn thiện hơn.
Được nghiên cứu phát triển bởi công ty Thụy Sĩ Micro Mobility Systems, Microlino là chiếc xe điện nhỏ gọn lấy cảm hứng thiết kế từ mẫu BMW Isetta - chiếc xe độc đáo 2 chỗ ngồi được sản xuất từ những năm 1955 với phần cửa mở từ phía trước. Phiên bản 2.0 của mẫu xe này vẫn có tốc độ tối đa 90km/h và đi được quãng đường khoảng 200 cây số sau mỗi lần sạc đầy pin. Giá bán của xe từ 13.350 USD.
Là một chiếc xe điện hoàn toàn, Ami có chiều dài 2,4 mét, chiều cộng cũng chỉ cỡ 1,4 mét, tốc độ tối đa đạt được là 45 km/h và mỗi lần sạc đầy, xe có thể đi được 75 km. Điều đặc biệt, nếu ở Pháp, bạn sẽ không cần phải có bằng lái và chỉ cần đủ 14 tuổi trở lên là đã có thể thoải mái điều khiển chiếc xe này. Bạn có thể dễ dàng sạc chiếc xe này bằng ổ cắm điện thông thường trong nhà, thời gian đầy cỡ 3 tiếng đồng hồ. Giá bán của chiếc xe là €6000, nếu đổi ra tiền Việt thì chỉ gần 165 triệu.
Fiat Topolino EV được phát triển dựa trên nền tảng của Ami, chỉ là có thiết kế được tinh chỉnh lại một chút, với cảm hứng từ các dòng Fiat cũ và có tiếng của thương hiệu xe Ý. Thông số kỹ thuật của xe nhìn chunh không khác với Ami, khi được trang bị động cơ điện 8 mã lực và pin lithium-ion 5,5 kWh, cho phép tốc độ tối đa bị giới hạn điện tử 45 km/h và phạm vi chỉ 70 km sau mỗi lần sạc đầy.
Baojun, một thương hiệu con của liên doanh SAIC-GM-Wulling. Đây cũng là liên doanh hợp tác cùng TMT Motors để sản xuất Wuling HongGuang MiniEV. Ra mắt gần đây, Baojun Yep sẽ còn được nhắc tới nhiều trong thời gian tới bởi điểm tương đồng của nó so với VF 3 về mặt ngoại hình. Nó là 1 chiếc SUV nhỏ 4 chỗ ngồi, dài 3,3 mét với kiểu dáng cũng khá độc đáo. Xe có động cơ điện đặt ở cầu sau, mạnh 67 mã lực và mô-men xoắn 140 Nm.
Pin 28,1kWh sẽ cung cấp cho xe quãng đường 300 km sau mỗi lần sạc, theo công bố của nhà sản xuất. Nội thất xe có màn hình giải trí 10,25 inch, có công nghệ hỗ trợ đỗ xe tự động và Kiểm soát làn đường hay camera 360 độ. Baojun Yep được bán tại thị trường trong nước với giá tương đương với gần 260 triệu tiền Việt.
Một chiếc xe điện cỡ nhỏ, giá dễ chịu, chắc chắn là thứ nhận được quan tâm nhiều. Nhưng quan tâm thôi là chưa đủ, khách hàng phải có đủ động lực thì mới xuống tiền mua, từ đó đáp ứng được mong muốn kích cầu của VinFast thông qua sản phẩm mới. Nhưng việc đó có dễ dàng hay không còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau, cả khách quan và chủ quan - tức các chính sách bán hàng của VinFast đủ hấp dẫn và tạo nên sự tin tưởng lâu dài hay không.
Chúng ta đang trong giai đoạn chuyển đổi giữa các quy định, nội dung thi cử, hình thức thi,…và tất nhiên là cả chi phí để thi bằng lái xe. Những yếu tố này có thể sẽ là rào cản đầu tiên về mặt tâm lý trong việc tìm đến 1 chiếc xe hơi mini đối với một nhóm người nhất định, và có lẽ là có cả mình trong đó. Mình biết nhiều anh em rất thích xe mô tô, nhưng thôi vì chưa có bằng lái nên cứ tìm mua 1 chiếc xe nhỏ thôi. Có bằng sẵn sàng thì quyết định mua xe chắc chắn sẽ gần hơn.
Dù cho có nhỏ, có gọn cỡ nào đi chăng nữa, VinFast VF 3 cũng sẽ là 1 chiếc ô tô, và tất nhiên nó sẽ “được đối đãi" như tất cả các dòng ô tô khác. Chi phí bãi đỗ, tiền gửi xe, rửa xe, cầu đường, phí vận hành,…hay thậm chí là phí phạt khi vi phạm giao thông, cũng sẽ cao hơn nhiều lần so với xe máy. Bởi vậy, đây cũng là yếu tố cần được cân nhắc kỹ càng.
Và một khi xe đã ở tầm đó, tâm lý so sánh sẽ bắt đầu. Lúc này, hằng hà sa số các lựa chọn khác sẽ hiện ra, nào là xe hạng A mới, nào là xe hạng B cũ,….Và với tâm lý “ăn chắc mặc bền” đã đưa đến sự thành công của Toyota hay Honda tại thị trường trọng nước, chọn 1 chiếc xe truyền thống đổ xăng là đi, đi đâu cũng được, hay chọn 1 chiếc xe chủ yếu loanh quanh trong phố, cắm sạc mỗi ngày để khỏi lo hết pin,…chắc chắn anh em cũng có câu trả lời.
Xe điện cỡ nhỏ là thị trường tiềm năng, nhưng liệu nó có thành công hay không còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Chất lượng sản phẩm, giá bán, các dịch vụ sau bán hàng và cam kết của nhà sản xuất nhằm hỗ trợ người dùng chắc chắn sẽ là các yếu tố nếu làm tốt thì việc chiếm lĩnh thị trường không phải quá khó khăn.
