Bạn có biết gas lạnh đóng vai trò quan trọng như thế nào trong hệ thống điều hòa ô tô không. Cùng Auto365 tìm hiểu ngay để không bỏ lỡ những kiến thức hữu ích giúp xế yêu luôn mát lạnh và vận hành ổn định.
Gas lạnh, hay còn gọi là môi chất, chính là "trái tim" giúp hệ thống điều hòa hoạt động hiệu quả. Khi tuần hoàn, nó hấp thụ nhiệt khi bay hơi và giải phóng nhiệt khi hóa lỏng, giúp khoang xe luôn mát mẻ.
Đặc tính nổi bật:
- Dễ bay hơi & hóa lỏng.
- Không độc - Không cháy - Không nổ.
- Không ăn mòn, không mùi.
- Ổn định, bền bỉ theo thời gian.
Hiện nay, trong hệ thống điều hòa ô tô, có hai loại môi chất lạnh chính: CFC-12 (R12) và HFC-134a (R134a). Tuy nhiên, do tác động tiêu cực của CFC-12 đến môi trường, loại gas này đã bị thay thế hoàn toàn bằng HFC-134a.
Gas CFC-12 (R12)
Trước năm 1995, CFC-12 (R12) là loại gas được sử dụng phổ biến trong điều hòa ô tô. Tuy nhiên, nghiên cứu đã chỉ ra rằng R12 có thể phá hủy tầng ôzôn, gây ra nhiều hệ lụy nghiêm trọng:
- Tăng bức xạ từ mặt trời, làm gia tăng nguy cơ ung thư da.
- Góp phần vào hiệu ứng nhà kính, ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường toàn cầu.
Xử lý R12 khi bảo dưỡng điều hòa: Do tác động xấu của R12, khi sửa chữa hoặc thay thế, môi chất này cần được thu hồi đúng cách để tránh rò rỉ ra môi trường. Nếu được thu hồi và tái sử dụng đúng quy trình bằng máy chuyên dụng, R12 vẫn có thể duy trì được các đặc tính ban đầu.
Gas HFC-134a (R134a)
Hiện nay, HFC-134a (R134a) đã thay thế hoàn toàn R12 do không chứa các thành phần gây hại cho tầng ôzôn. Hệ thống điều hòa hiện đại được thiết kế để sử dụng R134a, tuy nhiên không thể thay thế trực tiếp cho hệ thống dùng R12 do sự khác biệt về tính chất hóa học.
Tính chất của R134a:
- Nhiệt độ sôi ở áp suất khí quyển: -26,9°C.
- Nhiệt độ sôi ở áp suất 1 kgf/cm²: -10,6°C.
- Dễ bay hơi ở nhiệt độ và áp suất thấp.
- Khi áp suất cao, dễ dàng hóa lỏng mà không bay hơi ngay cả ở nhiệt độ cao.
Cơ chế hoạt động trong điều hòa ô tô: Điều hòa ô tô tận dụng tính chất dễ hóa lỏng của R134a bằng cách nén gas ở áp suất cao, giúp môi chất này chuyển từ trạng thái khí sang lỏng để làm mát hiệu quả.
Lưu ý quan trọng khi sử dụng gas lạnh
- Không trộn lẫn R12 và R134a do hệ thống điều hòa của chúng không tương thích.
- Không sử dụng sai loại dầu bôi trơn khi thay thế gas, vì mỗi loại gas yêu cầu một loại dầu riêng.
- Thu hồi và xử lý đúng quy trình khi bảo trì hoặc thay thế gas lạnh để đảm bảo an toàn và bảo vệ môi trường.
Trên đây là những thông tin quan trọng về gas lạnh trong hệ thống điều hòa ô tô, giúp bạn hiểu rõ hơn về vai trò, đặc tính và sự khác biệt giữa các loại môi chất. Việc lựa chọn và sử dụng đúng loại gas không chỉ đảm bảo hiệu suất làm mát tối ưu mà còn góp phần bảo vệ môi trường.
Nguồn: VATC
