Hệ thống cảnh báo điểm mù là một trong những công nghệ an toàn tiên tiến trên ô tô, giúp phát hiện và cảnh báo các phương tiện hoặc vật thể nằm trong vùng khuất, nơi mà gương chiếu hậu không thể quan sát được. Nhờ đó, người lái có thể chủ động xử lý tình huống, giảm thiểu rủi ro va chạm. Hãy cùng Auto365 khám phá chi tiết về công nghệ hiện đại này trong bài viết chuyên sâu dưới đây. 

1. Điểm mù là gì?

Điểm mù là những khu vực xung quanh xe mà người lái không thể quan sát trực tiếp hoặc qua gương chiếu hậu. Các vị trí điểm mù thường gặp bao gồm khu vực bên phải xe, phía sau đuôi xe và những vùng khuất ngoài tầm nhìn của tài xế.

Đây là yếu tố tiềm ẩn nhiều rủi ro, đặc biệt khi chuyển làn, rẽ tại giao lộ hoặc lùi xe vào bãi đỗ. Khi đó, người lái có thể không nhận thấy các phương tiện di chuyển song song, xe cắt ngang hay chướng ngại vật phía sau, khiến việc xử lý tình huống trở nên khó khăn hơn và làm tăng nguy cơ va chạm.

2. Hệ thống giám sát và cảnh báo điểm mù và cảnh báo phương tiện cắt ngang khi lùi 

Hệ thống cảnh bảo điểm mù

Hệ thống này sử dụng các bộ phát sóng điện từ được gắn trên gương chiếu hậu, xung quanh thân xe hoặc cản sau để quét và phát hiện các phương tiện nằm trong vùng điểm mù khi xe di chuyển. Ngoài ra, một số phiên bản còn được trang bị camera trên gương chiếu hậu nhằm tăng cường khả năng quan sát và nhận diện vật thể.

Hệ thống cảnh báo phương tiện cắt ngang khi lùi

Đây là một tính năng quan trọng trong hệ thống cảnh báo điểm mù, giúp phát hiện và cảnh báo phương tiện đang di chuyển ngang qua phía sau khi xe đang lùi. Hệ thống sử dụng tín hiệu từ các cảm biến để cảnh báo kịp thời, giúp người lái chủ động xử lý và tránh nguy cơ va chạm.

3. Khái quát hệ thống 

Hệ thống theo dõi điểm mù hoạt động dựa trên các cảm biến chuyên biệt, thực hiện hai chức năng chính: Giám sát điểm mù (BSM) và Cảnh báo giao thông cắt ngang phía sau (RCTA).

Người lái có thể kích hoạt hoặc vô hiệu hóa hai chức năng này thông qua bảng thiết lập trên màn hình đa thông tin.

Hệ thống bao gồm 2 cảm biến giám sát điểm mù, cảm biến vô lăng, cảm biến xoay xe và cụm gương chiếu hậu bên ngoài. Nhờ đó, hệ thống có thể phát hiện phương tiện đang nằm trong hoặc nhanh chóng tiếp cận vùng điểm mù, giúp người lái quan sát chính xác hơn và đưa ra quyết định an toàn khi chuyển làn.

Vùng phát hiện của hệ thống cảnh báo điểm mù - (Nguồn: VATC)

Khi chức năng RCTA phát hiện một phương tiện đang tiến đến từ bên trái hoặc bên phải phía sau trong lúc xe lùi vào bãi đỗ, hệ thống sẽ ngay lập tức cảnh báo người lái. Cảnh báo được phát ra dưới dạng âm thanh cảnh báo RCTA kết hợp với đèn chỉ báo nhấp nháy trên gương chiếu hậu bên ngoài, giúp người lái nhận diện nguy cơ và kịp thời đưa ra quyết định an toàn.

Vùng phát hiện của hệ thống cảnh báo phương tiện cắt ngang khi lùi - (Nguồn: VATC)

4. Các lưu ý của hệ thống BSM và RCTA 

Chức năng theo dõi điểm mù có thể sẽ không phát hiện chính xác các xe điều kiện sau: 

Cảm biến bị lệch hoặc che khuất:

• Cảm biến bị tác động mạnh hoặc lệch khỏi vị trí.
• Bùn, tuyết, băng, sticker,… bám lên cảm biến hoặc khu vực xung quanh cảm biến trên cản sau.

Điều kiện môi trường và thời tiết khắc nghiệt:

• Lái xe trên đường ướt, có nước đọng, tuyết rơi hoặc trong điều kiện mưa lớn, sương mù dày đặc.
• Lái xe trên đường có nhiều dốc đứng, đường gồ ghề hoặc các đoạn cua gấp liên tiếp.

Tình huống giao thông phức tạp:

• Khi có nhiều xe di chuyển gần nhau với khoảng cách nhỏ.
• Khi xe phía trước ở quá gần xe của bạn.
• Khi một phương tiện có sự thay đổi tốc độ đáng kể so với xe của bạn.
• Khi một phương tiện khác di chuyển với cùng tốc độ và tiến vào vùng phát hiện.
• Khi xe khởi động từ điểm dừng mà vẫn có phương tiện nằm trong vùng cảnh báo.
• Khi làn đường quá rộng hoặc xe của bạn di chuyển sát mép làn, trong khi xe khác ở làn bên cạnh đang di chuyển ra xa.
• Khi xe đang kéo rơ-moóc phía sau.
• Khi có sự chênh lệch đáng kể về độ cao giữa xe của bạn và phương tiện đi vào vùng phát hiện.
• Ngay sau khi hệ thống được kích hoạt.

Chức năng theo dõi điểm mù không được thiết kế để phát hiện những loại phương tiện hoặc đồ vật sau: 

• Xe di chuyển ngược chiều.
• Xe máy nhỏ, xe đạp, người đi bộ.
• Xe đi cùng làn nhưng ở phía sau.
• Các vật thể tĩnh như dải phân cách, biển báo, tường, xe đang đỗ.
• Xe chạy cắt ngang cách xa hai làn đường.

Lưu ý khi thao tác với cảm biến radar:

• Luôn giữ cảm biến và khu vực xung quanh cản sau sạch sẽ.
• Tránh để cảm biến bị va chạm mạnh, ngay cả khi lệch vị trí nhỏ cũng có thể ảnh hưởng đến khả năng hoạt động của hệ thống.
• Không tháo rời hoặc sửa đổi cảm biến.
• Không dán sticker hoặc sơn lại khu vực quanh cảm biến, trừ màu chính thức của Toyota.
• Không sử dụng lại cảm biến đã bị rơi hoặc va chạm mạnh, vì đây là thiết bị có độ chính xác cao.

5. Mô tả hệ thống

5.1 Vị trí các chi tiết

Vị trí các chi tiết bên ngoài xe - (Nguồn: VATC)

Vị trí các chi tiết bên trong xe - (Nguồn: VATC)

5.2 Hiển thị chức năng RCTA 

Màn hình kết hợp của hệ thống giám sát hỗ trợ đỗ xe, được liên kết với chức năng RCTA, sử dụng để hiển thị biểu tượng RCTA trong khi hình ảnh đang được hiển thị bởi hệ thống giám sát hỗ trợ đỗ xe.

Hướng của phương tiện đến gần được hiển thị trên bộ thu của hệ thống nghe nhìn.

Hiển thị chức năng RCTA trên màn hình đa thông tin - (Nguồn: VATC)

5.3 Hoạt động của đèn chỉ báo trên gương chiếu hậu bên ngoài xe và chuông cảnh báo của hệ thống

Khi kích hoạt hệ thống theo dõi điểm mù (BSM): Nếu công tắc động cơ ở trạng thái ON, đèn chỉ báo trên gương chiếu hậu ngoài xe sẽ sáng trong 3 giây để xác nhận hệ thống đã được kích hoạt.

Khi kích hoạt chức năng cảnh báo phương tiện cắt ngang phía sau (RCTA): Nếu công tắc động cơ ở trạng thái ON, đèn chỉ báo trên gương chiếu hậu ngoài xe sẽ sáng trong 3 giây, đồng thời hệ thống sẽ phát ra tín hiệu âm thanh trong 1 giây để cảnh báo người lái.

Khi bật công tắc động cơ sang trạng thái ON trong khi hệ thống BSM đã được kích hoạt: Đèn chỉ báo trên gương chiếu hậu ngoài xe sẽ sáng trong 3 giây để xác nhận hệ thống đang hoạt động bình thường.

Hoạt động của từng chức năng:

Hoạt động cho hệ thống theo dõi điểm mù 

Khi cảm biến phát hiện thấy có xe trong khu vực điểm mù của xe, đèn chỉ báo trên gương chiếu hậu bên ngoài xe sẽ sáng lên.

Nếu bật công tắc xi nhan trong khi cảm biến đang phát hiện thấy có xe trong khu vực điểm mù và đèn chỉ báo trên gương chiếu hậu bên ngoài xe đang bật sáng, đèn chỉ báo sẽ bắt đầu nhấp nháy như trong hình.

Đèn chỉ báo trên gương chiếu hậu - (Nguồn: VATC)

Hoạt động cho chức năng RCTA

Khi tất cả các điều kiện của chức năng RCTA được thỏa mãn, các đèn chỉ báo trên gương chiếu hậu bên ngoài xe sẽ nhấp nháy trong 2,5 giây và chuông báo của hệ thống RCTA sẽ kêu trong 2,3 giây.

Giản đồ chuông báo của hệ thống RCTA - (Nguồn: VATC)

5.4 Hoạt động trên đồng hồ taplo 

Hiển thị chỉ báo: 

• Khi hệ thống theo dõi điểm mù đang bật, đèn chỉ báo BSM sẽ sáng.
• Khi RCTA tắt, chỉ báo RCTA OFF sáng.
• Khi có một sự cố xảy ra, từng đèn chỉ báo sẽ nháy, chuông báo của đồng hồ kêu và thông điệp cảnh báo được hiển thị trên màn hình đa thông tin, để thông báo cho người lái biết về một sự cố của hệ thống.

Hiển thị trên đồng hồ taplo - (Nguồn: VATC)

Hiển thị cảnh báo: Khi hệ thống theo dõi điểm mù gặp sự cố hoặc tạm thời không khả dụng, một thông báo sẽ xuất hiện trên màn hình đa thông tin kèm theo tín hiệu âm thanh cảnh báo. Điều này giúp người lái nhận biết ngay tình trạng hệ thống và có biện pháp xử lý kịp thời.

5.5 Cấu tạo

• Cảm biến theo dõi điểm mù bao gồm một mạch radar sóng milimet và mạch xử lý tín hiệu.
• Radar sóng milimet sử dụng tần số băng tần 24GHz.

Các góc màn cảm biến radar phát ra - (Nguồn: VATC)

• Khoảng cách đến đối tượng, góc phương vị, và tốc độ tương đối được tính toán từ các thông tin cung cấp bởi radar sóng milimet phản xạ như mô tả dưới đây: