Những công nghệ đỉnh cao trên xe sang hôm nay chính là tiêu chuẩn của xe phổ thông ngày mai. Hãy nhìn vào hệ thống kiểm soát hành trình thích ứng - một tính năng từng chỉ có trên những mẫu xe xa xỉ, nay đã xuất hiện trên hầu hết các dòng xe mới, trừ một số mẫu xe hiệu suất cao hoặc phiên bản giá rẻ. Nhưng kiểm soát hành trình thích ứng thực sự là gì. Và liệu nó có đáng để đầu tư, hãy cùng khám phá cùng Auto365 trong bài viết bên dưới.

Hệ thống kiểm soát hành trình thích ứng (Adaptive Cruise Control - ACC) không chỉ giúp duy trì tốc độ mà còn tự động điều chỉnh khoảng cách an toàn với xe phía trước. Nhờ các cảm biến radar, laser hoặc camera, hệ thống có thể tự phanh khi gặp chướng ngại vật và tăng tốc trở lại khi đường thông thoáng, tất cả mà không cần người lái phải can thiệp quá nhiều!
ACC được xem là một trong những công nghệ quan trọng giúp định hình thế hệ ô tô thông minh trong tương lai. Không chỉ nâng cao sự an toàn và thoải mái khi lái xe, hệ thống này còn tối ưu hóa lưu thông bằng cách duy trì khoảng cách hợp lý giữa các phương tiện, giảm thiểu lỗi do con người gây ra.

Theo tiêu chuẩn của SAE International, xe trang bị ACC được xếp vào nhóm xe tự hành Cấp 1. Khi kết hợp thêm tính năng giữ làn đường, xe có thể đạt đến cấp độ tự hành Cấp 2. Tuy nhiên, ACC không biến chiếc xe thành một phương tiện hoàn toàn tự lái, nó chỉ hỗ trợ, giúp hành trình an toàn và thư thái hơn.
Hệ thống kiểm soát hành trình thích ứng (Adaptive Cruise Control - ACC) không chỉ giúp duy trì tốc độ mà còn giám sát các phương tiện và vật thể trên đường, mang đến trải nghiệm lái xe an toàn và thoải mái hơn.
Là một công nghệ an toàn chủ động, ACC tự động điều chỉnh tốc độ bằng cách kiểm soát gia tốc và phanh. Khi được kích hoạt bằng nút bấm trên vô lăng, hệ thống sẽ giúp xe giữ vận tốc ổn định mà không cần người lái tác động liên tục. Nếu cần can thiệp, người lái chỉ cần nhấn phanh hoặc tắt hệ thống bằng nút điều khiển.
Một điểm đặc biệt của ACC là khả năng tùy chỉnh theo nhu cầu người lái. Bạn có thể cài đặt khoảng cách an toàn với xe phía trước, lựa chọn chế độ lái như tiết kiệm nhiên liệu, thể thao hoặc thoải mái. Hệ thống thậm chí còn phân tích giới hạn tốc độ, độ cong của đường, và dữ liệu giao thông để tự động điều chỉnh tốc độ phù hợp.
Từ một công nghệ xa xỉ chỉ có trên xe sang do chi phí cao, kiểm soát hành trình thích ứng giờ đây đã trở thành trang bị tiêu chuẩn trên nhiều dòng xe hiện đại, nhờ sự phát triển của cảm biến với chi phí hợp lý hơn. Không chỉ đơn thuần giúp lái xe dễ dàng hơn, ACC còn là bước tiến quan trọng trên hành trình hướng đến những chiếc xe tự hành trong tương lai.
Hiện nay, có hai loại hệ thống kiểm soát hành trình thích ứng (ACC) phổ biến: hệ thống dựa trên laser và hệ thống dựa trên radar.

Dù ô tô của bạn sử dụng công nghệ nào, nguyên lý hoạt động vẫn tương tự: cảm biến sẽ liên tục quét đường phía trước để phát hiện phương tiện hoặc chướng ngại vật. Một số mẫu xe cao cấp còn được trang bị hai cảm biến riêng biệt, một cảm biến quan sát các vật thể gần, trong khi cảm biến còn lại có thể theo dõi khoảng cách xa hơn, lên đến 200m.
Hệ thống dựa trên radar hoạt động bằng cách đặt các cảm biến dựa trên radar trên hoặc xung quanh viền nhựa để phát hiện môi trường xung quanh xe của bạn. Mỗi cảm biến radar hoạt động cùng nhau để tạo ra một bức tranh toàn diện về khoảng cách của xe với các xe khác hoặc các vật thể nguy hiểm tiềm tàng. Loại cảm biến này có thể trông khác nhau tuỳ thuộc vào thiết kế và kiểu dáng của ô tô.
Loại hệ thống ACC này được hoạt động từ một hộp đen lớn, thường được đặt ở lưới tản nhiệt phía trước xe của bạn. Nó sử dụng công nghệ Laser để phát hiện khoảng cảnh của các vật thể với xe của bạn, và không hoạt động tốt trong mùa mưa bão hoặc các điều kiện thời tiết khác nhau.
Đây là hệ thống ACC tương đối mới bắt đầu hoạt động từ năm 2013. Sử dụng các camera nhỏ gắn ở phía sau gương chiếu hậu của xe để phát hiện các vật thể hướng về phía trước.
Hệ thống kiểm soát hành trình thích ứng đôi khi được tích hợp nhiều loại cảm biến để hỗ trợ hoạt động của xe. Hệ thống đa cảm biến bao gồm một số loại cảm biến khác nhau để cung cấp thông tin nâng cấp cho người lái xe. Những cảm biến này có thể bao gồm thiết bị dữ liệu GPS hoặc máy ảnh để thu thập thông tin về môi trường xung quanh địa lý của xe và khoảng cách với các xe khác.
Hệ thống dự đoán là một loại ACC tiên dự đoán hành động của các phương tiện gần đó. Điều này có nghĩa là xe của bạn có thể giảm tốc độ để chuẩn bị cho một xe khác đột ngột chuyển làn, từ đó nâng cao sự an toàn cho hành khách.
Ban đầu, kiểm soát hành trình thích ứng (ACC) có thể khiến một số người lo ngại về việc giao quyền kiểm soát cho công nghệ. Tuy nhiên, hệ thống này mang lại 3 lợi ích quan trọng, giúp trải nghiệm lái xe trở nên thoải mái, an toàn và tiết kiệm hơn.

Tiện lợi tối đa: Trên những hành trình dài, ACC giúp người lái giảm bớt căng thẳng khi không phải liên tục điều chỉnh tốc độ. Nếu xe của bạn có trợ lý tắc đường, ACC còn hỗ trợ di chuyển trong điều kiện giao thông đông đúc, giúp việc lái xe hàng ngày trở nên nhẹ nhàng hơn.
Duy trì tốc độ ổn định: ACC giúp xe di chuyển với tốc độ nhất quán trong giới hạn pháp lý, hạn chế tình trạng vô tình tăng tốc quá mức. Đặc biệt trên đường cao tốc, khi sự tập trung có thể bị xao nhãng, hệ thống này giúp người lái duy trì tốc độ an toàn mà không cần điều chỉnh liên tục.
Tiết kiệm nhiên liệu hiệu quả: Việc tăng giảm tốc độ liên tục là một trong những nguyên nhân khiến xe tiêu hao nhiên liệu nhiều hơn. ACC hoạt động mượt mà, chỉ can thiệp vào ga và phanh khi thực sự cần thiết, giúp xe tối ưu mức tiêu thụ nhiên liệu, đồng thời kéo dài tuổi thọ của hệ thống phanh.
Một hệ thống dù tốt đến đâu thì cũng sẽ có những nhược điểm. Nếu bạn đang sử dụng kiểm soát hành trình, bạn nên thận trọng vì một số nhược điểm có thể gây ra thảm hoạ.
Bạn có thể thư giãn quá mức. Hệ thống kiểm soát hành trình thích ứng được phát triển chủ yếu nhằm giảm bớt căng thẳng khi lái xe cho người lái. Tuy nhiên, khi hệ thống thực hiện phần lớn công việc, người lái xe có thể bị mất kết nối với đường, do đó có thể làm giảm nhận thức của họ. Điều này có nghĩa là nếu xe phía trước phanh gấp hoặc có động vật đột ngột băng qua làn đường, bạn có thể không phản ứng kịp. Việc người lái xe không thể phản ứng hiệu quả trước những thay đổi của điều kiện đường khiến việc này trở nên nguy hiểm.
Công nghệ có thể thất bại. Mặc dù một số cải tiến đã được thực hiện đối với hệ thống kiểm soát hành trình thích ứng được sử dụng trên các phương tiện hiện đại, nhưng công nghệ này đôi khi vẫn có thể khiến bạn thất vọng.
Ví dụ: nếu kiểm soát hành trình không thành công, bạn gần như không thể phanh được xe của mình. Mặc dù những trường hợp này rất nguy hiểm nhưng thực tế là chúng vẫn có thể xảy ra. Điều này gây nguy hiểm, đặc biệt nếu phương tiện đang lái là mẫu cũ.
Hy vọng bài viết kỹ thuật này từ Auto365 sẽ cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về hệ thống kiểm soát hành trình thích ứng, giúp bạn hiểu rõ hơn về nguyên lý hoạt động, lợi ích cũng như những hạn chế của công nghệ này.
Nguồn: VATC