Khi chuyển sang dùng xăng E10 nhưng không chạy mà để xe một thời gian dài thì bạn cần đổ đầy bình và dùng thêm chất phụ gia để có thể ổn định nhiên liệu và tránh tình tình trạng sinh cặn hoặc tách nước.
Việt Nam đã tiến hành triển khai lộ trình sử dụng nhiên liệu thân thiện với môi trường từ nhiều năm về trước. Kể từ năm 2018, xăng RON 92 đã được thay thế hoàn toàn bằng xăng E5 RON 92 và tính đến hiện tại thì người dùng có thêm lựa chọn phổ biến hơn là xăng E10. Đây là một loại nhiên liệu được nhiều quốc gia áp dụng nhằm giảm thiểu khí thải và tối ưu chi phí sử dụng, Tuy nhiên thì quá trình chuyển đổi này cũng đặt ra một số vấn đề cần lưu ý, đặc biệt là thói quen bảo quản nhiên liệu người dùng.
Xăng E10 là sự pha trộn giữa 90% xăng khoáng và 10% ethanol sinh học. So với xăng truyền thống thì loại nhiên liệu này có lợi thế hơn về chi phí khi có mức giá thấp hơn, đồng thời còn thân thiện với môi trường hơn nhờ giảm khí thải. Ngoài ra thì chỉ số octan của E10 cũng nhỉnh hơn giúp hỗ trợ tốt cho các hoạt động cơ cần khả năng chống kích nổ.
Tuy nhiên thì E10 cũng tồn tại hạn chế do đặc tính hút ẩm mạnh của ethanol. Khi nhiên liệu lưu trữ lâu trong bình, đặc biệt là ở những xe ít vận hành thì hiện tượng tách lớp hoặc hình thành cặn bã sẽ có thể xảy ra. Điều này dễ dẫn đến việc khó khởi động, giảm hiệu suất động cơ và thậm chí là gây tắc nghẽn hệ thống xăng.
Một rủi ro thường gặp khi dùng xăng ethanol là hiện tượng tách lớp (phase separation). Khi nước xâm nhập vào bình thì ethanol sẽ tách khỏi xăng, tạo thành hai phần bao gồm lớp xăng ở phía trên bị giảm chỉ số octan, dễ gây kích nổ, lớp dưới đáy là hỗn hợp nước - ethanol có thể làm cho động cơ khó nổ, chết máy hoặc hư hại hệ thống phun nhiên liệu.
Ngoài ra thì nước kết hợp cùng với ethanol còn gây ra tình trạng ăn mòn kim loại, lão hóa gioăng, ống dẫn và giảm tuổi thọ bơm xăng. Xăng bị tách lớp còn khó phát hiện, nhưng có thể nhận biết qua mùi lạ hoặc các biểu hiện như khó khởi động, máy yếu, hụt hơi khi tăng tốc. Cách để kiểm tra chính xác nhất là lấy mẫu nhiên liệu ra chai trong suốt để dễ quan sát.
Theo như khuyến cáo từ tập đoàn năng lượng BP (Anh) thì trước khi dùng nhiên liệu chứa ethanol, bạn cần đảm bảo rằng bình xăng không có lượng nước đáng kể. Nếu như để bình tiếp xúc lâu với độ ẩm hoặc mưa thì nguy cơ tách nước sẽ cao hơn. Khi xảy ra hiện tượng này thì giải pháp duy nhất là phải xả toàn bộ nhiên liệu, loại bỏ nước và thay nhiên liệu mới nếu như không thì động cơ có thể gặp trục trặc.
Theo như khuyến cáo của BP thì xăng khoáng trong điều kiện bảo quản kín và khô ráo (như bể chứa ở trạm xăng) có thể giữ chất lượng đến một năm. Nhưng khi tiếp xúc với môi trường bên ngoài thì thời gian ổn định chỉ còn khoảng 6 tháng ở 20 độ C và 3 tháng ở 30 độ C.
Với xăng pha ethanol, hạn sử dụng ngắn hơn nhiều. Nếu bảo quản trong bình không kín hoàn toàn như ở các xe để lâu không dùng, nhiên liệu chỉ nên sử dụng trong khoảng một tháng. BP cũng lưu ý thêm là sau một thời gian dài không khởi động xe thì chủ xe nên châm thêm khoảng ⅓ bình xăng mới trước khi nổ máy để có thể làm mới nhiên liệu, đồng thời cũng hạn chế hơi ẩm tích tụ trong hệ thống.
Khi xe để lâu không sử dụng, chẳng hạn khoảng một tháng, tài xế nên đổ đầy bình để hạn chế hơi ẩm ngưng tụ. Ngoài ra, việc bổ sung phụ gia ổn định nhiên liệu (fuel stabilizer) cũng rất hữu ích, giúp ngăn xăng E10 xuống cấp, hạn chế tách lớp và bảo vệ hệ thống nhiên liệu.
Phụ gia này hoạt động như “chất bảo quản”, trong thành phần có chất làm chậm oxy hóa để ngăn chặn, chất ức chế ăn mòn để bảo vệ kim loại, cùng chất khử ẩm giúp giảm nguy cơ tách lớp. Khi pha vào bình và cho động cơ nổ vài phút, dung dịch sẽ lan tỏa khắp hệ thống, giữ cho nhiên liệu ổn định tới 12–24 tháng thay vì chỉ vài tháng như thông thường.
Khi sử dụng phụ gia ổn định nhiên liệu thì tài xế cần pha đúng tỷ lệ giữa dung dịch và lượng xăng trong bình để có thể đạt được hiệu quả tối ưu nhất. Thông thường thì tỷ lệ khuyến nghị là khoảng 30-60mn cho mỗi 10 lít xăng, tùy theo hướng dẫn của nhà sản xuất.
Hiện tại thì những loại phụ gia này chưa phổ biến rộng rãi tại thị trường Việt Nam như dầu nhớt hay các chất phụ gia xăng thông thường, nhưng vẫn có thể dễ dàng tìm mua tại các cửa hàng phụ tùng ô tô hoặc trên các sàn thương mại điện tử.
