Bản tin Auto365

Hệ thống lái trợ lực thủy lực là một trong những công nghệ được trang bị phổ biến trên nhiều dòng xe ô tô hiện nay, giúp người lái đánh lái nhẹ nhàng hơn, dễ dàng kiểm soát hướng di chuyển của xe mà không cần dùng quá nhiều sức.

Vậy hệ thống lái trợ lực thủy lực là gì? Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của nó ra sao mà có thể mang lại cảm giác lái êm và chính xác đến vậy? Cùng Auto365 khám phá chi tiết trong bài viết dưới đây nhé!

1. Hệ thống lái trợ lực thủy lực là gì? 

Hệ thống lái trợ lực thủy lực là hệ thống sử dụng áp suất dầu để hỗ trợ việc chuyển hướng lái bánh xe. Đây là một hệ thống vòng kín sử dụng chất lỏng thủy lực điều áp để thay đổi góc bánh xe của bánh trước dựa trên góc lái người điều khiển xe, giúp người chạy xe điều khiển tay lái nhẹ nhàng hơn. Hệ thống này được trang bị phổ biến ở hầu hết các mẫu xe trên thị trường hiện nay. 

2. Sơ đồ hệ thống trợ lực lái thủy lực: 

Hệ thống trợ lực lái thủy lực là hệ thống mở đầu cho sự phát triển công nghệ trợ lực lái sau này, hệ thống trợ lực lái thủy lực mang nhiều ưu điểm mà đến nay vẫn chưa thể thay thế chúng. So với các bộ trợ lực khác như trợ lực khí nén, trợ lực điện thì bộ trợ lực thủy lực có cấu tạo khá đơn giản. 

Cấu tạo hệ thống thủy lực như sau:

• Van điều khiển thủy lực - Hydraulic Control Valve.
• Cặp thanh răng trục vít - Pinion Gear.
• Đường dầu áp suất cao/Đường hồi về - Hydraulic Pressure/Return Lines.
• Piston thủy lực (con trượt) - Hydraulic Piston.
• Vỏ thước lái - Rack Housing.

3. Nguyên lý hoạt động cơ bản của trợ lực lái thủy lực 

Hệ thống lái có trợ lực sử dụng công suất của động cơ để dẫn động bơm trợ lực lái tạo áp suất thủy lực. Khi xoay vô lăng, sẽ chuyển mạch một đường dẫn đầu tại van điều khiển và áp suất dầu đẩy pittông trong xi lanh thước lái. Qua khớp nối dẫn tới bánh xe chuyển hướng. Từ đó việc đánh bánh xe trở nên nhẹ nhàng hơn cho người lái xe. 

4. Đánh giá ưu nhược điểm của hệ thống trợ lái thủy lực 

Hệ thống trợ lực lái thủy lực là một hệ thống vòng kín sử dụng áp suất dầu để hỗ trợ việc đánh lái, giúp việc điều khiển tay lái nhẹ nhàng hơn. Hệ thống này được trang bị phổ biến ở hầu hết các mẫu xe trên thị trường hiện nay. 

Dưới đây là ưu nhược điểm của nó:

4.1 Ưu điểm của hệ thống lái

Một trong những ưu điểm lớn nhất của hệ thống trợ lực lái thủy lực chính là chi phí sản xuất thấp và dễ bảo dưỡng. Công nghệ này đã được ứng dụng từ rất lâu, trải qua thời gian dài kiểm chứng về độ tin cậy, độ bền cao và khả năng vận hành ổn định trong nhiều điều kiện khác nhau. Nhờ kết cấu cơ khí vững chắc, hệ thống này rất ít khi gặp hư hỏng nghiêm trọng, giúp người dùng tiết kiệm đáng kể chi phí sửa chữa.

Bên cạnh đó, trợ lực lái thủy lực còn sở hữu nhiều ưu điểm nổi bật khác:

• Kết cấu đơn giản: Hệ thống ít chi tiết phức tạp, dễ dàng cho việc kiểm tra, bảo trì hoặc thay thế linh kiện khi cần thiết.
• Tính ổn định cao: Hệ thống mang lại khả năng trả lái nhanh và mượt mà, giúp người lái dễ dàng kiểm soát hướng đi và duy trì thăng bằng khi vào cua hoặc di chuyển ở tốc độ cao.
• Độ an toàn cao: Nhờ phản ứng ổn định và cảm giác lái chắc chắn, người lái có thể tự tin xử lý các tình huống trên đường, đặc biệt trong điều kiện địa hình phức tạp.
• Cảm giác lái chân thực: Do sử dụng cơ cấu cơ khí kết hợp thủy lực, người lái có thể cảm nhận rõ phản hồi từ mặt đường qua vô lăng, mang lại trải nghiệm lái xe thật tay và đầy hứng thú.

4.2 Nhược điểm của hệ thống lái

Mặc dù từng là công nghệ chủ đạo trong ngành ô tô, hệ thống trợ lực lái thủy lực (Hydraulic Power Steering - HPS) vẫn tồn tại một số hạn chế nhất định so với xu hướng điện tử hóa hiện nay.

Trước hết, chủ xe cần kiểm tra dầu trợ lực lái định kỳ để đảm bảo hệ thống hoạt động ổn định. Việc thiếu dầu hoặc dầu bị biến chất có thể khiến tay lái trở nên nặng, phản hồi kém chính xác và làm giảm tuổi thọ của bơm trợ lực. Đây là điểm mà người dùng xe có hệ thống lái thủy lực cần đặc biệt lưu ý.

Bên cạnh đó, độ chính xác của trợ lực lái thủy lực chưa cao như các hệ thống trợ lực lái điện (EPS) hiện đại. Do hoạt động chủ yếu dựa vào áp suất dầu, nên cảm giác lái đôi khi chưa thật “chuẩn” hay linh hoạt như mong muốn, đặc biệt trong các tình huống cần phản ứng nhanh.

Tuy vậy, không thể phủ nhận rằng trợ lực lái thủy lực vẫn đóng vai trò quan trọng trong ngành công nghiệp ô tô. Với độ bền cao, cảm giác lái thật tay và khả năng chịu tải tốt, hệ thống này vẫn được nhiều hãng xe tin dùng, đặc biệt trên các mẫu xe tải, SUV cỡ lớn hay xe địa hình, nơi sức mạnh và độ ổn định được đặt lên hàng đầu.

Tóm lại, dù có những hạn chế nhất định về tính chính xác và yêu cầu bảo dưỡng thường xuyên, hệ thống lái thủy lực vẫn là một trong những công nghệ đáng tin cậy, góp phần tạo nên trải nghiệm lái mạnh mẽ và chắc chắn trên nhiều dòng xe hiện nay.

Nguồn: VATC