Vô lăng ô tô là bộ phận quan trọng giúp cho người lái dễ dàng chuyển hướng khi điều khiển thông qua các nút bấm kim loại. Tuy nhiên nhiều người vẫn chưa hiểu thế nào là một vô lăng tốt, cùng theo dõi bài viết dưới đây để hiểu thêm thế nào là một vô lăng tốt nhé.
Vô - lăng tốt sẽ mang đến cho tài xế cảm giác tự tin hơn khi lái, giúp làm chủ vô lăng, cảm nhận mặt đường một cách rõ ràng và chính xác hơn nhiều.
Tài xế không thể cầm tay bẻ chiếc bánh xe phía trước hoặc sau chạy theo hướng mình mong muốn mà phải thông qua một cơ cấu dẫn lái, trong đó vô-lăng là bộ phận kết nối trực tiếp với tay của tài xế. Nói cách khác, vô - lăng là tín hiệu đầu nhanh nhất, chính xác nhất và cũng phải cho những phản hồi phù hợp nhất với người lái.
Những yếu tố đánh giá một vô lăng tốt
Tùy thuộc vào từng loại xe, mục đích vận hàng mà chiếc xe vô lăng được thiết kế và tạo lập sẽ có công thức khác nhau. Bởi vậy để định nghĩa được một chiếc vô lăng thế nào là tốt sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tốt. Dưới đây là những yếu tố tổng quát được liệt kê.
Đầu tiên, đơn giản nhất là thiết kế của vô lăng sẽ ảnh hưởng đến cảm giác lái. Vô lăng có rất nhiều kích thước, hình dạng và được làm từ nhiều vật liệu khác nhau. Một chiếc vô lăng nhỏ, ốp nhựa, cao su sẽ cho ra cảm giác khác với vô-lăng ốp gỗ hoặc bọc Alcantara. Việc thay đổi kích cỡ vô-lăng sẽ khiến thay đổi độ nặng nhẹ khi đánh lái, việc thay đổi bọc vô-lăng cũng sẽ khiến cho các phản hồi từ mặt đường đến tay người cầm lái thay đổi theo.
Một trong những yếu tố quan trọng có ảnh hưởng đến cảm giác lái phải kể đến tỷ số truyền cơ cấu lái, thuật ngữ này dùng để mô tả số góc quay trên vô-lăng so với góc mà bánh xe dẫn hướng quay được. Tỷ số truyền cơ cấu lái thông dụng trên ô tô là 12:1 đến 20:1, lấy ví dụ vô lăng quay tròn một vòng (360 độ), bánh xe quay 18 độ, tỷ số truyền cơ cấu lái sẽ là 360:18, tức là 20:1.
Như vậy, nếu ô tô có tỷ lệ truyền cơ cấu lái thấp thì bánh xe sẽ phản hồi nhanh hơn với thao tác từ vô-lăng, bù lại tài xế phải có khả năng kiểm soát xe tốt, vì chỉ cần một thay đổi nhỏ trên vô lăng cũng sẽ khiến cho góc cua thay đổi khác với ý muốn của chủ xe. Các dòng xe thể thao, xe đưa sẽ phải có tỷ số truyền thấp, nhằm giúp cho xe vào cua gấp hơn, khiến cho xe có cảm giác sẽ linh hoạt và nhanh nhẹn.
Tỷ số truyền cơ cấu lái là yếu tố đánh giá một vô lăng tốt
Ngược lại nếu như tỷ số cơ cấu lái cao sẽ giúp cho việc chuyển hướng dễ dàng hơn, tuy nhiên không có độ phản hồi nhanh, tức là người dùng cần xoay vô-lăng nhiều hơn khi muốn chuyển hướng. Thường thì xe dân dụng và gia đình thì sẽ có tỷ số truyền cao hơn.
Ngoài ra thì nhiều mẫu xe được trang bị cơ cấu lái có khả năng thay đổi tỷ số truyền, thay vì cố định sẽ giúp xe tăng độ phản hồi vào thời điểm bắt đầu xoay vô - lăng nhằm giúp cho xe trở nên linh hoạt hơn, phản ứng nhanh vào thời điểm bắt đầu cua, sau đó sẽ giảm độ đàn hồi để giúp cho xe dễ điều khiển, thoát cua an toàn.
Độ phản hồi từ mặt đường đến vô lăng cũng là một thuật ngữ thường dùng để miêu tả cảm giác lái, cho tài xế biết được tình trạng mặt đường bằng những phản hồi qua vô-lăng như độ rung, độ đầm chắc, độ nặng nhẹ. Một chiếc xe có độ phản hồi từ mặt đường đến vô-lăng sẽ giúp cho chủ xế biết được chính xác tình trạng mặt đường và nhận biết lốp có đang bám đường tốt hay không, trong khi đó cũng nên hạn chế tối đa các phản hồi không mong muốn, ví dụ như khi đi qua ổ gà, đường xấu, đay là những tình huống khiến cho chủ xe khó rẽ theo hướng mong muốn nếu như vô-lăng quá dằn, xóc.
Mặc khác nếu như cấu tạo của hệ thống treo trên ô tô cũng là yếu tố làm thay đổi cảm giác lái, ví dụ như đặt bánh xe, bao gồm góc camber (góc ngã), góc caster (góc nghiêng), độ chụm,... hoặc thiết kế, trọng lượng của hệ thống treo bánh xe, chiều cao/rộng/hợp chất của lốp,...
Bên cạnh đó, còn có cách trợ lực của hệ thống đánh lái, ví dụ đánh lái thuần cơ khí, trợ lực điện, trợ lực dầu,.. cũng sẽ làm thay đổi cách vô-lăng phản hồi đến tài xế. Thông thường thì các hệ thống trợ lực điện sẽ cho vô lăng đánh lái nhẹ nhàng hơn, nhưng cảm giác mặt đường không thật bằng hệ thống trợ lực dầu.
Chính vì có quá nhiều yếu tố ảnh hưởng đến cảm giác vô-lăng, việc tìm ra định nghĩa “vô-lăng cho cảm giác lái tốt” không hề dễ. Tuy nhiên theo như một số ý kiến của chuyên gia thì vô-lăng tố có thể được miêu tả bằng một số tình huống cụ thể.
Đánh giá của những chuyên gia
Theo như ông Gordon Murray, nhà nhà thiết kế hàng loạt mẫu xe đua công thức 1 và siêu xe McLaren F1, một chiếc xe có vô-lăng tốt là khi “lốp xe đang rất bám đường thì bỗng đi qua một đoạn đường trơn trượt, vô-lăng giảm một chút độ nặng khi đánh lái, đủ để chủ xe đánh giá được tình trạng mặt đường trơn trượt.”
Giám đốc quản lý thuộc tính sản phẩm tại hãng xe Lotus, ông Gavan Kershaw định nghĩa vô-lăng tốt là một vô-lăng đáp ứng được chính xác nhu cầu của chủ xe mọi lúc, có nghĩa là nếu chủ xe tiến đến một góc cua, cần rẽ một góc 45 độ thì vô-lăng phải thực hiện chính xác ý muốn của chủ xe kể từ thời điểm bắt đầu lái để không gặp phải tình trạng thiếu lái hay thừa lái.
